Headless commerce was dé grote belofte van 2018. Alles zou oneindig flexibel, uitbreidbaar en schaalbaar zijn. En ja, voor de puristen: met "headless" bedoelen we eigenlijk decoupled: een front-end bouwen op een API-only (headless) applicatie. 

En raad eens? Headless stelde niet teleur: klantgericht, aanpasbaar en bliksemsnel. Content, visuals en producten werden deel van een vloeiende gebruikerservaring, makkelijk te perfectioneren tot een conversiebooster van formaat.   

Nadelen?  
Het moet gezegd worden dat headless 'iets' duurder is om te bouwen, te gebruiken en te onderhouden dan de e-commerce platformen van weleer. En dan houden we de projecten die mislukten, geannuleerd werden of hun oorspronkelijke belofte niet waarmaakten, nog buiten beschouwing. Het plakken van een out-of-the-box head op een out-of-the-box commerce oplossing kan je technisch gezien een headless setup opleveren, maar dan zonder de verwachte flexibiliteit, uitbreidbaarheid en schaalbaarheid. Waar veel marketeers nog steeds staan te popelen om op de headless-trein te springen, zijn anderen al een paar stations eerder uitgestapt.   

We staan nu onderaan de Gartner Hype cycle. 

Nee, helemaal niet. Headless heeft unieke voordelen en vele nuttige toepassingen. En eenmaal deel van best practices en tooling wordt het ongetwijfeld dé toonaangevende setup in e-commerce.  

Maar, wacht even - we gaan eerst even op de rem staan. Zitten we niet midden in een crisis? Veel bedrijven gaan failliet omdat ze zich niet aanpassen. Beloofde headless die ondernemers niet de flexibiliteit om dat vanaf nu ook te doen? In voor- en tegenspoed?  

Headless bood geen flexibele oplossing voor supply chain-problemen, breidde niet makkelijker uit naar opkomende markten en schaalde niet effectief af bij stijgende energieprijzen. Geen eerlijke vergelijking? Waarom verlaten we het headless-gedachtegoed dan niet even en kijken we wat het écht bracht qua business value. 

Headless commerce maakte ons opnieuw vertrouwd met het idee om de presentatielaag te scheiden van de bedrijfslaag. Hoe zijn we dat ooit vergeten? We leerden ook dat het vanaf nul heropbouwen van het totale commerceverhaal misschien geen haalbare oplossing is, of – in veel gevallen – gewoon niet.   

Maar decoupling liet ons wél zien dat het opdelen in chunks je meer controle geeft over de hele opzet. Waarom dan nog wachten met de volgende stap: je platform opdelen in best-of-breed componenten, afgestemd op je zakelijke behoeften? Het integreren van meerdere componenten zoals search, content, marketing automation, recommendation, loyalty, etc. met commerce is een stuk minder omslachtig in een headless – een best-of-breed setup – dan in een best-of-suite oplossing.   

Dé buzz van 2023 is ongetwijfeld die rond composable commerce, een goede manier om de headless belofte van flexibiliteit, uitbreidbaarheid en schaalbaarheid in te lossen zonder de noodzakelijke front-end te bouwen.   

Het belangrijkste component in composable commerce: een integratielaag die de lijm vormt tussen je verschillende best-of-breed componenten. Deze laag verzamelt de data en stuurt het naar de aangewezen gebruikers. Door een integratielaag te gebruiken, breid je gemakkelijker je landschap uit of vervang je de ene component moeiteloos door een andere. Zo krijg je sneller zicht op wat voor jouw setup het ‘beste‘ werkt en zit je minder snel vast aan robuuste directe verbindingen. 

In deze setup lijkt de integratielaag misschien op een nieuw single-of-something-probleem, maar een integratielaag is een set van losse componenten die allemaal, ondersteund door de juiste technologie, uitwisselbaar zijn. Een goede integratielaag biedt de faciliteiten die je nodig hebt om alles te vervangen, inclusief zichzelf.   

Het concept achter composable commerce gaat echter verder dan de gebruikelijke spelers in commerce. Om ook echt composable te zijn, wil je je back-end net zo uitbreidbaar en vervangbaar hebben als je front-end componenten.  

Een ERP toevoegen? Je PIM-systeem vervangen? Als je composable commerce toepast op je back-end en directe verbindingen vermijdt – en via de integratielaag werkt met een gemeenschappelijke set uitwisselingsformaten – ontketen je de geweldige kracht van composable commerce voor je organisatie.  

End-to-end composable commerce lost de headless belofte in voor elk onderdeel van je bedrijf, in plaats van alleen de front-end experience - van je system records tot je marketing e-mail hub. Maar vergeet niet dat wanneer je composable commerce verkeerd aanpakt, de uitkomst weinig verschilt van de geleerde lessen van headless: het blijft makkelijk om het verkeerd te doen. 

Het is essentieel om helder te hebben welke informatie waar naartoe gaat, wat je single sources of truth zijn en wat je de facto uitwisselingsformats zijn. Hoe houd je je componenten klein maar niet té klein en hoe koppel je ze aan elkaar via één of meerdere overzichtelijke integratielagen?  

Pas op, zelfs met een duidelijke visie en een rotsvaste vastberadenheid om je plan te volgen, zullen de nostalgische verleidingen van het rooskleurige verleden – waarin alles eenvoudig was – altijd blijven bestaan.